Vì sao trong khi trang phục nam từ lâu đã có túi tiện dụng, thì đồ nữ vẫn bị “lược bớt” túi?
Túi – một chi tiết nhỏ nhưng phản ánh cả lịch sử quyền lực và bình đẳng giới trong thời trang. Từ thế kỷ 16, khi đàn ông có túi để mang theo vật dụng, phụ nữ lại bị giới hạn giữa cái đẹp và sự tiện dụng. Hành trình “thiếu túi” của trang phục nữ cho đến nay vẫn là câu chuyện chưa có hồi kết.
Nguồn gốc của những chiếc túi trong lịch sử thời trang
Vào những năm 1500, quần áo nam giới đã có túi – một chi tiết mang tính tiện dụng rõ rệt. Nhưng với phụ nữ thì khác: trang phục của họ được thiết kế hướng đến vẻ đẹp hơn là công năng. Thay vì có túi may sẵn, phụ nữ ở thế kỷ 16 và 17 dùng “túi buộc” – những chiếc túi nhỏ được cột quanh eo và giấu dưới lớp váy. Đến cuối thế kỷ 18 và đầu thế kỷ 19, kiểu túi này dần biến mất khi thời trang chuyển sang những phom dáng ôm sát cơ thể và xu hướng dùng túi xách trở nên phổ biến.
Thế kỷ 20 và cuộc “cách mạng túi áo”
Phải đến đầu thế kỷ 20, mọi thứ mới bắt đầu thay đổi. Cùng với phong trào đòi quyền bình đẳng, những người phụ nữ trong phong trào đòi quyền bầu cử (Suffragette) đã tạo nên “bộ suit Suffragette” với những chiếc túi lớn – như một tuyên ngôn thị giác về sự phản kháng. Đến thập niên 1910, nhà thiết kế người Pháp Coco Chanel đã làm đảo lộn làng mốt bằng việc giới thiệu những bộ suit kinh điển dành cho nữ, nổi bật bởi chi tiết túi đầy thực dụng. Sau Thế chiến thứ nhất, phụ nữ cũng bắt đầu mặc lại trang phục của chồng – vốn luôn có túi.
Tuy nhiên, khi bước sang thập niên 1920 sôi động, theo triết lý “joie de vivre” thời trang nữ lại chuyển sang phong cách flapper tôn dáng và nữ tính hơn. Một lần nữa, những chiếc túi lại biến mất khỏi tủ đồ của phụ nữ.
Hollywood và sự trở lại của vẻ nữ tính trong thời kỳ hậu chiến
Đầu những năm 1930, các bộ phim của “Old Hollywood” bắt đầu cho các minh tinh nữ diện những bộ suit có túi – như một tuyên ngôn ngầm về quyền tự chủ. Hãy nhớ đến Marlene Dietrich với bộ tuxedo và mũ chóp cao trong Morocco của Josef von Sternberg, hay Myrna Loy trong bộ vest nam và mũ fedora cho ảnh quảng bá The Thin Man. Khi Thế chiến II nổ ra vào cuối thập niên 1930, phụ nữ lại một lần nữa mặc trang phục của chồng – và tận hưởng sự tiện lợi mà những chiếc túi mang lại.
Trong những năm 1940, một số nhà thiết kế vẫn kiên định với thông điệp của mình. Nhà thiết kế theo chủ nghĩa siêu thực Elsa Schiaparelli tạo nên chiếc áo khoác dạ hội thêu chỉ vàng với túi trước, trong khi Chanel vẫn tiếp tục bảo vệ sự hiện diện của túi trong thời trang nữ. Ở Hollywood, hình ảnh đó cũng tiếp diễn khi Katherine Hepburn diện bộ smoking nhung đen và quần trong phim Woman of the Year.
Thế nhưng, đến năm 1947, Christian Dior giới thiệu bộ sưu tập “New Look” mang tính biểu tượng (và không hề có túi) thời trang lại một lần nữa quay về với ý niệm cũ. Những năm 50, tinh thần nữ tính tiếp tục được đề cao, dù một vài bộ phim vẫn phá vỡ khuôn mẫu (như Grace Kelly và pantsuit màu be trong High Society hay Tippi Hedren với suit xanh có túi trong The Birds).
Thập niên 60–70: giữa cách mạng và sự tự do trong phong cách
Khi phong trào đấu tranh cho công bằng và bình đẳng xã hội dâng cao trong những năm 1960, túi bắt đầu trở lại trong thời trang nữ. Những chiếc váy chữ A hay phong cách của các biểu tượng như Jane Birkin, Diana Ross hay Sharon Tate đều minh chứng cho điều đó. Sang thập niên 1970, phụ nữ ngày càng ưa chuộng phong cách menswear với những bộ đồ có túi, từ Annie Hall đến Hillary Clinton. Cũng trong giai đoạn này, túi xuất hiện nhiều hơn trong trang phục nữ, điển hình qua phong cách của Jackie Kennedy Onassis, Bianca Jagger và Joni Mitchell.
Thập niên 80–90: khi túi trở thành thời trang
Đến những năm 1980, các nhà mốt như Chanel, Jean-Louis Scherrer và Dior đã thường xuyên đưa túi trở lại trong thiết kế dành cho nữ. Nhiều người nổi tiếng như Công nương Diana hay siêu mẫu Iman cũng gắn liền với hình ảnh trang phục có túi. Sang thập niên 1990, các sàn diễn tiếp tục đón nhận xu hướng này: Chanel, Yves Saint Laurent hay Prada đều tôn vinh tính tiện dụng qua chi tiết túi. Tuy nhiên, đây cũng là giai đoạn bùng nổ của túi xách xa xỉ – khiến nhiều thương hiệu và biểu tượng thời trang lại ưu tiên chiếc túi cầm tay hơn là túi may sẵn trên quần áo.
Đến đầu những năm 2000, xu hướng này chững lại. Cơn sốt quần cạp trễ nổi lên và gần như không còn chỗ dành cho túi. Dù vậy, vẫn có những gương mặt như Rihanna hay Fergie chọn áo khoác có túi – như một cách nhỏ nhưng mạnh mẽ để thách thức chuẩn mực đương thời.
Thập niên 2000–2010: từ Juicy Couture đến thảm đỏ rực rỡ
Những năm 2000 chứng kiến cơn sốt đồ thể thao nhung của Juicy Couture – với những chiếc túi đặc trưng – được các ngôi sao như Beyoncé, Paris Hilton hay Britney Spears ưa chuộng. Sang đến thập niên 2010 và 2020, bức tranh thời trang thay đổi hoàn toàn: những khoảnh khắc trên thảm đỏ giờ đây xuất hiện dày đặc hình ảnh các minh tinh diện váy dạ hội có túi. Kirsten Dunst, Lucy Liu, Penélope Cruz, Irina Shayk, Dua Lipa, Brie Larson hay Gwyneth Paltrow đều góp phần biến túi thành biểu tượng mới của sự thanh lịch và tự tin.
Hiện tại: túi – biểu tượng của tự do trong thời trang nữ
Dù thời trang đã tiến một bước dài, ngành công nghiệp này vẫn còn chậm chạp trong việc “trao quyền” cho phụ nữ qua chi tiết nhỏ mang tên túi. Phần lớn các thương hiệu vẫn mặc định rằng phụ nữ sẽ mang túi xách, nên không cần tốn chi phí thêm túi trên trang phục. Thế nhưng đôi khi, điều một người phụ nữ cần chỉ đơn giản là một nơi nhỏ để cất đi món đồ không thể thiếu và một chút tự do trong từng chuyển động của mình.
Trong bài viết “Girls need to carry things too!: How women’s pockets became so controversial” trên BBC đề cập rằng trên mạng xã hội, hashtag #WeWantPockets lan truyền mạnh mẽ, khi những chiếc điện thoại ngày càng lớn khiến phụ nữ nhận ra túi quần của họ gần như... vô dụng. Một khảo sát của YouGov tại Anh năm 2020 cho thấy 4 trên 10 phụ nữ từng đặt lại món đồ họ định mua chỉ vì phát hiện ra nó không có túi.
Chuyển ngữ theo Nss G-Club, BBC
