Từ những phiến lá dứa từng bị xem là phế phẩm sau mỗi vụ mùa, vải sợi dứa đã âm thầm “nảy mầm” giữa dòng chảy thời trang đương đại. Không chỉ là bước tiến về công nghệ sinh học, chất liệu này còn là biểu tượng cho khát vọng hồi sinh nông nghiệp địa phương và khơi dậy bản sắc xanh trong từng thiết kế được sinh ra từ đất Việt.
Không còn là một thuật ngữ xa lạ, “thời trang bền vững” đã dần trở thành kim chỉ nam của nhiều thương hiệu từ quốc tế đến những doanh nghiệp nội địa. Khi hành tinh “phát đi” những tín hiệu báo động về khủng hoảng sinh thái và ô nhiễm môi trường, các chất liệu tự nhiên cũng dần được khai phá, mở ra con đường mới cho thời trang xanh.
Lá dứa - từ phụ phẩm vô giá trị đến chất liệu bền vững
Trên vùng đất nhiệt đới, dứa từ lâu đã trở thành loại cây trồng quen thuộc, không chỉ góp mặt trong bữa cơm gia đình mà còn trong cả những câu chuyện dân gian về mùa màng no đủ. Thế nhưng, đằng sau những trái dứa chín vàng là hàng triệu tấn lá bị bỏ lại ngoài ruộng sau mỗi vụ thu hoạch. Những phần phụ phẩm nông nghiệp này vốn được người nông dân xử lý bằng cách đốt bỏ trực tiếp và thải lượng lớn khí CO₂ ra môi trường.
Nhưng ít ai ngờ, phần lá tưởng như vô giá trị ấy lại sở hữu cấu trúc sợi giàu cellulose, bền chắc và hoàn toàn có thể xử lý bằng phương pháp cơ học không hóa chất. Khi được kéo sợi và dệt kết hợp cùng cotton, phần xơ dứa tạo nên loại vải pha có bề mặt thô nhẹ và độ thoáng cao. Vẻ ngoài tự nhiên, mộc mạc ấy khiến sợi dứa được ví như “phiên bản bản địa” của linen – chất liệu biểu tượng cho thời trang bền vững trong nhiều thập kỷ qua.
Đọc thêm: Vải sợi dứa - Từ phế phẩm nông nghiệp đến chất liệu bản địa
Quan trọng hơn cả, sợi dứa không phát thải vi nhựa trong suốt vòng đời sử dụng, có khả năng phân hủy sinh học trong môi trường tự nhiên và góp phần khép kín vòng đời sản phẩm. Từ một chất liệu bị bỏ quên, sợi dứa nay trở thành đại diện cho khái niệm mới về sự hồi sinh cho phụ phẩm nông nghiệp, cho lối sản xuất bản địa và mở ra hy vọng về một nền thời trang gắn bó mật thiết với tự nhiên.
Faslink và hành trình xây dựng Hệ sinh thái Đổi Mới Sáng Tạo Mở (Open Innovation)
Giữa làn sóng đổi mới và nhu cầu vật liệu xanh ngày càng tăng, vải sợi dứa ngày càng được nhiều doanh nghiệp chú ý như một lựa chọn khả thi thay thế cho linen vốn đang trở nên khan hiếm. Từ các dây chuyền dệt quy mô nhỏ đến những nhà máy công nghiệp, xu hướng khai thác phụ phẩm nông nghiệp để tạo ra chất liệu thân thiện môi trường ngày càng được mở rộng. Giữa bối cảnh đó, Faslink vẫn tạo được dấu ấn riêng khi ứng dụng Hệ sinh thái Đổi Mới Sáng Tạo Mở (Open Innovation) trong quy trình sản xuất vải sợi dứa. Thay vì sở hữu toàn bộ chuỗi sản xuất, thương hiệu lựa chọn xây dựng hệ sinh thái cộng hưởng, với mỗi sự hợp tác là một “mắt xích” quan trọng trong dòng chảy từ nông nghiệp đến thời trang.
Không đơn độc trong cuộc chơi chất liệu xanh, Faslink hợp tác cùng ECOSOI – Đơn vị tiên phong trong việc tái chế lá dứa thành xơ sợi tự nhiên, góp phần giảm phát thải và tạo sinh kế cho cộng đồng nông thôn, và Trung Quy – Doanh nghiệp dệt may hàng đầu tại Việt Nam, tiên phong ứng dụng công nghệ 4.0, phát triển mô hình sản xuất xanh, với thế mạnh trong lĩnh vực dệt kim, sợi hữu cơ và sợi tái chế đạt chuẩn quốc tế như GRS, GOTS, Oeko-Tex, Trust Protocol.
Trong mô hình này, từng công đoạn từ thu gom lá dứa, xử lý sợi, dệt vải đến phát triển sản phẩm đều được phối hợp chặt chẽ, đảm bảo chất lượng kỹ thuật và giảm thiểu tác động môi trường. Với Hệ sinh thái Đổi Mới Sáng Tạo Mở (Open Innovation), Faslink giữ vai trò điều phối và phát triển toàn diện, từ nghiên cứu tính năng chất liệu, định hình hướng thiết kế đến truyền tải bản sắc của vải sợi dứa trong từng ứng dụng cụ thể.
Điểm khác biệt nằm ở việc hệ sinh thái này không chỉ dừng lại ở sản xuất, mà còn tích hợp nhiều khía cạnh; từ việc tận dụng phụ phẩm nông nghiệp, áp dụng công nghệ dệt nhuộm tiết kiệm tài nguyên, phát triển thiết kế mang tính bản địa cho đến truyền cảm hứng sáng tạo trong cộng đồng. Từng mắt xích trong chuỗi được kết nối thành dòng chảy thống nhất, góp phần xây dựng câu chuyện thương hiệu và nâng cao giá trị bản địa trong lĩnh vực thời trang bền vững.
Đọc thêm: Thời trang Việt: dệt kinh doanh, thêu tự hào trên những sợi chỉ bản sắc
Nếu nhiều đơn vị đang dừng lại ở việc sản xuất chất liệu hoặc phát triển sản phẩm may mặc đơn lẻ, thì Faslink nhìn thấy bức tranh lớn hơn khi thời trang có thể đồng hành cùng nông nghiệp, công nghệ và văn hóa cộng đồng để kiến tạo một nền công nghiệp thời trang bền vững ngay tại mảnh đất Việt Nam.
Khi sáng tạo, bản sắc và thời trang gặp nhau tại Mặc “Thơm”
Từ vùng nguyên liệu quen thuộc, vải sợi dứa được phát triển bởi chính những bàn tay Việt am hiểu cây trồng và thấu cảm tinh thần bền bỉ của người làm nông. Chính sự gắn bó ấy đã thổi vào từng sợi vải sắc thái riêng biệt cho ngành thời trang bền vững trong tương lai.
Mặc “Thơm” – triển lãm đánh dấu lần đầu tiên chất liệu vải sợi dứa được giới thiệu rộng rãi thông qua các thiết kế ready-to-wear. Đây sẽ là đích đến đầu tiên trong hành trình hiện thực hóa ý tưởng đưa sợi tự nhiên 100% Made in Việt Nam có mặt trên bản đồ sợi thế giới.
Tại đây, người xem không chỉ được chiêm ngưỡng những thiết kế may mặc ứng dụng, mang tinh thần gần gũi và hiện đại, mà được tìm hiểu lịch sử vải sợi tự nhiên trong dòng chảy thời trang bền vững. Bên cạnh đó, triển lãm còn giới thiệu đầy đủ quy trình sản xuất vải sợi dứa, các thông tin kỹ thuật, tính năng sinh học, báo cáo giảm phát thải (GHG) và đặc biệt là bộ sưu tập ready-to-wear, được phát triển từ chính chất liệu này.
Từ luống dứa xanh trải dài trên ruộng đồng cho đến những thiết kế tinh giản mang hơi thở hiện đại, mỗi sản phẩm tại Mặc “Thơm” là kết tinh của nông nghiệp, công nghệ và văn hóa bản địa. Đây không chỉ là nơi kể chuyện về chất liệu mới, mà còn làm sống dậy giấc mơ về một nền công nghiệp thời trang bền vững mang bản sắc Việt.
