Từ túi chợ đến sàn runway, hành trình của chiếc túi nhựa kẻ caro không chỉ phản ánh sự dịch chuyển trong thẩm mỹ thời trang, mà còn là câu chuyện về văn hoá, ký ức và bản sắc. “Đây là một trong những họa tiết có thể kể trọn một câu chuyện mà không cần lời" – Idelle Taye chia sẻ.
Từng là chiếc túi nhựa kẻ caro quen thuộc thường được thấy ở những khu chợ địa phương, nay “túi Ghana” lại xuất hiện trên sàn diễn Xuân – Hè 2026 của nhiều nhà mốt lớn. Sự trở lại này không chỉ nói về xu hướng thời trang mà còn kể câu chuyện về hành trình văn hoá — nơi những vật dụng giản dị, gắn liền với đời sống di cư, lao động được tái định nghĩa và tôn vinh. Từ tui chợ biểu tượng của sự mưu sinh đến sàn runway, chiếc túi nhựa kẻ caro giờ đây trở thành lời nhắc về bản sắc, ký ức và sức sống bền bỉ của con người trong thời trang đương đại.
Kẻ sọc, caro hay gingham vốn chẳng xa lạ gì trên sàn diễn – chỉ cần nhìn qua các bộ sưu tập Xuân – Hè 2026 của Brandon Maxwell, Burberry, Bernadette hay Chanel là đủ thấy. Tuy nhiên, giữa muôn kiểu cảm hứng – từ váy xếp ly cho đến khăn picnic – có một món đồ đang được giới mộ điệu đặc biệt chú ý: chiếc túi nhựa kẻ caro.
Bạn chắc chắn từng thấy nó rồi – to, bằng nhựa và nổi bật với họa tiết caro dễ nhận ra. Bạn có thể đã thấy kiểu túi này ở chợ hoặc cũng có thể tìm thấy chúng trên Amazon với tên gọi “Ghana Must Go”.
Hiện tại, họa tiết đặc trưng của chiếc túi này đang được chú ý trở lại. Điều này phần lớn là nhờ vào sự tái xuất của phiên bản tái hiện bộ sưu tập Xuân/Hè 2007 của Louis Vuitton, hiện đang được bán lại với giá khoảng 1.600 bảng Anh — khác xa với những phiên bản không thương hiệu chỉ 2 bảng được bày bán ở các khu chợ và cửa hàng tạp hóa.
Lý do gì khiến họa tiết này mang một ý nghĩa cảm xúc sâu sắc đến vậy? Có lẽ bởi đằng sau nó là một lịch sử đầy phức tạp. “Với nhiều người, đó là ký ức đau buồn về cuộc trục xuất hàng loạt người Ghana khỏi Nigeria năm 1983, sau khi khủng hoảng dầu mỏ xảy ra” nhà tạo mẫu, biên tập viên và chuyên gia thời trang Marian Kwei giải thích. Khi ấy, những chiếc túi này được dùng để vội vã gói ghém đồ đạc.
“Là người gốc Ghana, tôi hiểu rằng nhiều người có cảm xúc lẫn lộn với chiếc túi giá rẻ này” cô chia sẻ. “Với những ai mang ký ức đau buồn, nó gợi nhớ đến sự hỗn loạn, mất mát và nỗi cô lập, bị buộc phải rời Nigeria”.
“Nhưng với người khác, chiếc túi này lại mang ý nghĩa biểu trưng cho sự bền bỉ, tiện dụng, dễ sở hữu — một vật dụng gắn liền với hành trình di chuyển của con người và việc vận chuyển hàng hóa, vật dụng” cô nói thêm, đồng thời cho biết chiếc túi này còn được gọi bằng nhiều tên khác nhau ở khắp châu Phi và trên toàn thế giới.
Ngày nay, họa tiết này đã được các nhà thiết kế và nghệ sĩ châu Phi tái hiện cũng như biến thành biểu tượng tự hào văn hóa. Nghệ sĩ thị giác Òbìnna Òbíòmà từng thực hiện bộ ảnh mang tên Anyi N’aga (tạm dịch: Chúng ta đang đi), sử dụng chính những chiếc túi để tạo nên trang phục và bối cảnh. Anh chia sẻ: “Qua thời trang, chúng ta vừa thể hiện bản thân, vừa che giấu điều gì đó – cả về nghĩa bóng lẫn nghĩa đen. Họa tiết ‘Ghana Must Go’ nắm bắt hoàn hảo sự đối lập ấy: nó chứa đựng ký ức về ly tán, nhưng đồng thời cũng tôn vinh sự dịch chuyển, bản sắc và đổi mới”. Anh nói thêm: “Theo thời gian, chúng đã chuyển mình từ dấu ấn của khó khăn thành biểu tượng của phục hồi và niềm tự hào văn hóa”.
Wanda Lephoto cũng đã xây dựng 2 bộ sưu tập Home Affairs Xuân/Hè 2022 và Our People của mình xoay quanh chủ đề hòa nhập văn hóa và sự gắn kết, lấy những chiếc túi làm họa tiết trung tâm. Nghệ sĩ Abdur Rahman Muhammad chọn “bất tử hóa” chúng qua tranh sơn dầu trong triển lãm The Allegory of a Seeker của anh.
Aisha Ayensu – nhà sáng lập thương hiệu Christie Brown cũng sử dụng họa tiết này trong bộ sưu tập Thu – Đông 2025. Cô chia sẻ: “Với tôi, họa tiết kẻ caro của túi nhựa không chỉ là một hoa văn. Nó lưu giữ ký ức, lịch sử và trải nghiệm sống về di cư cũng như tính kiên cường – đặc biệt gắn liền với câu chuyện ‘Ghana Must Go’. Khi chúng tôi tham khảo họa tiết này cho bộ sưu tập của Christie Brown, đó không chỉ đơn thuần vì yếu tố thẩm mỹ mà còn là cách chúng tôi khẳng định lại sức mạnh, khả năng thích nghi và bản sắc trong những điều từng bị xem là tầm thường hay thậm chí bị kỳ thị”.
“Họa tiết này thực sự đã chuyển mình từ biểu tượng của sự ly tán và kiên cường để trở thành xu hướng chính thống”, Marian Kwei nhận xét. Trong khi đó, Idelle Taye – nhà sáng lập kiêm CEO của tạp chí Guzangs,một tạp chí chuyên về phong cách châu Phi, nhận định rằng: “Đây là một trong những họa tiết có thể kể trọn một câu chuyện mà không cần lời. Thứ từng bị xem là tầm thường, thậm chí là đồ bỏ đi, giờ đã xuất hiện trong bối cảnh xa xỉ và sự thay đổi này nói lên rất nhiều điều về việc ai là người có quyền định nghĩa giá trị trong thời trang”.
Òbìnna Òbíòmà bổ sung: “Điều thú vị khi thấy họa tiết này xuất hiện trên các sàn diễn quốc tế ngày nay là nó phản ánh bản chất tuần hoàn của quá trình giao lưu văn hóa — nơi những điều từng bị kỳ thị lại được tái hiện dưới dạng thời trang cao cấp. Các nhà thiết kế châu Phi đã đóng vai trò quan trọng trong việc “viết lại” câu chuyện, biến họa tiết trở thành tuyên ngôn về quyền sở hữu và sự tái diễn giải. Nó đại diện cho hành trình chúng ta “kể” lại câu chuyện của mình, thẩm mỹ của mình cũng như quyền được định nghĩa cái đẹp và giá trị theo cách riêng”.
Tuy nhiên, Ayensu nhấn mạnh: “Thấy họa tiết này xuất hiện trên sàn diễn toàn cầu là điều tuyệt vời, nhưng tôi tin rằng thời trang cũng cần có trách nhiệm ở đây - không phải xóa bỏ nguồn gốc của nó mà là tôn vinh văn hóa và những câu chuyện đằng sau”.
Họa tiết này thật sự chạm đến thế giới thời trang xa xỉ khi Virgil Abloh (nhà thiết kế gốc Ghana) – kết hợp cùng nhóm sáng tạo trẻ Ghana Free The Youth trong dự án Off-White x Free The Youth, mang họa tiết lên túi và áo phông. Lần này, ý nghĩa và tầm quan trọng văn hóa của chúng được nhìn nhận và đánh giá cao. Và như thế, từ túi chợ đến sàn runway, chiếc túi nhựa kẻ caro đã khép lại hành trình từ vật dụng bình dân đến biểu tượng thời trang cao cấp – minh chứng cho sức mạnh của văn hoá, ký ức và sự tái sinh trong thế giới mốt.
Dù là thông qua sự hợp tác với các nhà thiết kế và nghệ sĩ châu Phi, sự công nhận nguồn gốc của họa tiết hay hỗ trợ tích cực cho các tài năng mới nổi tiếp tục kể câu chuyện của mình thì chính cảm giác được thấu hiểu về lịch sử và cảm xúc mới là điều mà giới yêu thời trang mong muốn nhìn thấy ở các thương hiệu xa xỉ ngày nay. Ayensu nói thêm: “Đó chính là vẻ đẹp của thiết kế khi được thực hiện có chủ đích. Nó sẽ trở thành cây cầu nối kết giữa quá khứ, hiện tại và tương lai”. Cô cũng nhắn gửi rằng các nhà thiết kế muốn sử dụng họa tiết này nên ghi nhớ điều đó.
Chuyển ngữ theo Marie Claire UK
