Trong những hành lang trắng sáng của Le 19M, từ mũi thêu tinh xảo đến đôi giày được nắn thủ công, Mathieu Blazy khám phá di sản sống của các nghệ nhân Métiers d’Art.
Ngày 2 tháng 12, CHANEL sẽ đưa Métiers d’Art trở lại New York – kinh đô hiện đại mà Gabrielle Chanel từng nhìn thấy như miền đất của nhịp sống mới từ thập niên 1930. Hơn chín thập kỷ sau, thành phố ấy vẫn là sân khấu nơi thời trang, nghệ thuật và tham vọng giao thoa, và cũng là nơi Matthieu Blazy chuẩn bị viết tiếp chương thứ hai của mình trong dòng couture đặc thù của CHANEL.
Show diễn lần này đồng thời mang dấu ấn của Le 19M – mái nhà chung của các Maison thủ công: từ những đường thêu tinh vi của Lesage và Montex, những cánh hoa vải của Lemarié, đến nghệ thuật làm mũ, làm giày, chế tác kim loại và chất liệu.
Mỗi Maison là một nhịp thở cấu thành ADN Chanel và chính tại Métiers d’Art, toàn bộ mạng lưới ấy được đưa ra ánh sáng. Trong bối cảnh New York – thành phố không ngủ và luôn thúc đẩy sự dịch chuyển, Blazy đối diện kỳ vọng kép: vừa bảo tồn truyền thống, vừa mở ra đối thoại mới cho savoir-faire, để kỹ nghệ couture bước vào hiện đại mà không đánh mất vẻ lặng lẽ của đôi tay tạo tác.
Le 19M: Hệ sinh thái Métiers d’Art – nơi những bàn tay giữ linh hồn CHANEL
Tại Porte d’Aubervilliers, Le 19M giữ vị trí như một thánh địa của nghệ thuật chế tác – nơi CHANEL không chỉ lưu giữ mà còn nuôi dưỡng tương lai của các nghề thủ công haute couture. Bên trong cấu trúc kiến trúc hiện đại của tòa nhà do kiến trúc sư Rudy Ricciotti thiết kế là thế giới tách biệt khỏi nhịp sống của Paris: một mê cung những xưởng nhỏ, những tấm bàn cắt, những khung thêu, những khuôn mũ, những bó lông vũ, những khuôn kim loại được đánh sáng thủ công.
Ở đó, khoảng hơn mười Maison cư trú. Họ là những nhân vật thầm lặng đằng sau lớp phù sa của một bộ haute couture, nhưng chính họ mới là người giữ lại dấu vân tay của CHANEL trong từng milimet vải.
Atelier Montex -thủ công thêu: máy Cornely, Lunéville và ngôn ngữ bề mặt
Le 19M càng đi vào chiều sâu của nghề thủ công bao nhiêu, Montex càng hiện lên như “bộ phận xúc giác” của toàn hệ sinh thái Métiers d’Art. Từ những năm 1930-1940, xưởng thêu này đã vận hành như một kho trí nhớ của haute couture.
Trong hành trình dài gắn bó với các nhà mốt Paris, Montex phát triển một vốn từ khóa kỹ thuật song hành giữa tay nghề cổ điển và cơ giới tinh vi. Móc Lunéville tạo nên những lớp hạt lấp lánh như chỉ xuất hiện khi ánh sáng liếm qua mặt vải. Máy Cornely, với chuyển động uyển chuyển theo thao tác đôi tay nghệ nhân, cho phép những đường viền uốn lượn, mảnh nhưng sắc, chạy dài trên thân váy như những “làn chữ viết tay” được dệt bằng chỉ.
Xen vào đó là sự liều lĩnh đậm ngôn ngữ đương đại: sequin hình học, mảnh kim loại nhỏ, sợi công nghiệp trong suốt – tất cả được phối hợp để tạo thành những bề mặt thêu có cấu trúc, gồ ghề, phản xạ ánh sáng theo cách liên tục thay đổi khi người mẫu bước đi.
Những năm gần đây, bước chân nghệ nhân Montex xuất hiện trong mọi ngóc ngách hậu trường của CHANEL – từ những tấm panels thêu toàn thân dành cho Haute Couture đến các kỹ thuật thêu mô-đun dùng cho ready-to-wear. Sự hiện diện ấy không dừng ở trang phục: Grand Palais và các không gian trình diễn lớn đôi khi cũng mang một phần “dấu tay” Montex, thông qua những bức curtain thêu khổ lớn hoặc các chi tiết trang trí như thể được cắt ra từ chính gian atelier.
Trong một phóng sự nghề thêu, nghệ nhân Kristell Pénault từng mô tả công việc của mình như “xây một lớp ký ức trên vải” – mỗi mũi thêu là một căn chỉnh liên tục giữa bàn tay, ánh sáng và câu chuyện mà nhà mốt muốn kể.
Nếu đặt Montex vào bối cảnh show 02/12 dưới góc nhìn của Matthieu Blazy, tiềm năng sáng tạo mở ra theo hướng kể chuyện bằng bề mặt. Blazy vốn nhạy cảm với kiến trúc vật thể và chuyển động cơ thể, nên kỹ thuật Lunéville với độ rung tinh tế khi vải tương tác ánh sáng có thể trở thành công cụ tạo hiệu ứng “thở” cho trang phục.
Những mô-típ gợi nhắc ký ức đô thị New York hay các chi tiết kết cấu bê tông, mặt đường, biển hiệu, hoàn toàn có thể được “dịch” sang ngôn ngữ thêu của Montex dưới dạng những lớp texture đa chiều. Ở đó, đường kim gợi tả sắc xám kim loại như tiếng tàu điện chạy qua Manhattan; những dải sequin dài như vệt đèn trong sương; hay những chuỗi cườm xếp lớp tạo cảm giác rung nhẹ như hơi nóng bốc lên từ mặt đường ngày Hè.
Lesage – vương quốc thêu: kho mẫu, tweed và thử nghiệm vật liệu
Khởi sinh từ đầu thế kỷ 20, Lesage sớm trở thành kho lưu trữ sống động bậc nhất của haute couture với hàng chục nghìn mẫu thêu được bảo quản như di sản thị giác; mỗi tem mẫu là một lát cắt của thời đại, từ những thập niên vàng của Elsa Schiaparelli tới nét tinh giản trong triều đại của Yves Saint Laurent, rồi thăng hoa tại CHANEL.
Sự khác biệt của Lesage nằm ở khả năng tái định nghĩa tweed – chất liệu vốn gắn chặt với CHANEL bằng cách ghép len, lurex, sợi kim loại, dải băng lụa và thậm chí những vật liệu phi truyền thống khác để tạo ra bề mặt vải có cấu trúc đa tầng.
Đó cũng chính là tinh thần được Matthieu Blazy khai triển rõ rệt ở CHANEL Xuân Hè 2026, nơi các dạng tweed “mở” – nhẹ, thoáng, như được giải phóng khỏi độ nặng cổ điển – trở thành chất liệu dẫn dắt. Nhiều look trong mùa này gợi cảm giác về một tweed đang dịch chuyển: thay vì mật độ dệt dày, Lesage mang đến những khoảng trống có chủ ý, nơi sợi kim loại và chỉ cotton đan xen như những dòng sáng, cho phép ánh sáng tự do đi qua.
Từ tấm tweed nhỏ được dệt thủ công cho tới các panel thêu toàn thân dành cho haute couture, Lesage là nơi vật liệu được thử nghiệm theo cách vừa khoa học, vừa trực giác. Chính kho mẫu khổng lồ được trưng bày trong triển lãm kỷ niệm một thế kỷ tại Le 19M là minh chứng rõ nhất: những mảng thêu được thực hiện cho CHANEL, Schiaparelli hay YSL là những mốc điểm đánh dấu sự tiến hóa của ngôn ngữ haute couture.
Một nghệ nhân từng xuất hiện trong loạt phóng sự của Le 19M đã nói về công việc “ghi mẫu” như một nghi lễ truyền nghề: “Chúng tôi không chỉ sao chép mẫu; chúng tôi tái diễn giải, thổi vào từng mũi thêu cách nhìn của thời đại này”. Trong câu nói ấy, ta hiểu vì sao Lesage không bao giờ dừng lại ở vai trò tái hiện lịch sử mà liên tục làm mới nó.
Massaro – đôi giày mang “giọng nói” của CHANEL
Luôn hiện diện trong lịch sử CHANEL, Massaro thành lập từ năm 1894, đã vượt qua khuôn khổ của một xưởng bespoke truyền thống để trở thành đối tác chiến lược của Gabrielle Chanel, đặc biệt từ năm 1957 khi bà ủy thác đôi sling-back hai tông màu beige-đen. Trong Le 19M, xưởng Massaro là nơi phom dáng được điêu khắc từng milimét bằng gỗ, da và hơi ấm của tay người thợ.
Khi nhìn vào kỹ thuật của Massaro, ta thấy sự tinh tế nằm ở “siêu” chi tiết: độ nghiêng gót vừa phải, đường cắt sling-back “cực ngọt” để không gây trượt gót, chất liệu da nude được chọn sao cho tiệp với sắc da để tạo hiệu ứng kéo dài chân và mũi đen – một thủ pháp thị giác làm chân nhỏ gọn hơn. Đôi giày của Massaro là sự hòa hợp giữa ergonomics và mỹ cảm couture. Một thợ lành nghề từng nói trong phóng sự về xưởng: “Trước khi cắt, chúng tôi dùng tay uốn da để cảm giác được cơ thể sẽ phản hồi thế nào”.
Dấu ấn ấy đã đi vào vô số show CHANEL, từ haute couture đến ready-to-wear. Đôi sling-back 1957 vẫn là biểu tượng vượt thời gian, nhưng bên cạnh đó là hàng trăm mẫu giày couture Massaro tạo nên những bước đi mềm mại trên runway Grand Palais hay trong các lookbook mang tính biểu tượng.
Desrues
Chuyên sản xuất trang sức và phụ kiện, Desrues ra đời từ năm 1936, nổi tiếng với nghệ thuật điêu khắc, mạ vàng và tráng men cho những chiếc cúc từ miền Bắc nước Pháp. Năm 1965, George Desrues chế tác chiếc cúc đầu tiên cho Gabrielle Chanel, và từ đó, nhà xưởng trở thành nguồn sáng tạo vô tận cho các bộ sưu tập của CHANEL.

Năm 1985, Desrues chính thức sáp nhập vào CHANEL, và dưới sự dẫn dắt của Karl Lagerfeld cùng đội ngũ 100 nhân viên, mỗi ngày xưởng sản xuất khoảng 4000 chiếc cúc và tám bộ sưu tập trang sức với hơn 100 món tinh xảo mỗi bộ, thể hiện khả năng cân bằng giữa điêu khắc, trang sức và tính thẩm mỹ haute couture.
ERES
Được thành lập năm 1968, ERES nổi lên như một biểu tượng cho thiết kế lingerie và swimwear cao cấp. Maison phát triển dựa trên tri thức về corsetry truyền thống, kết hợp cùng các vật liệu cao cấp như ren tinh xảo, jersey mềm mại và chất liệu biểu tượng “peau douce” – lớp da mềm ôm sát cơ thể.
Kỹ thuật thủ công của ERES đặc trưng bởi sự chính xác trong cắt may, tỷ lệ vừa vặn hoàn hảo và khả năng xử lý vải mỏng; các chi tiết nhỏ như viền ren, đường may tinh gọn và màu sắc tông trầm đều được kiểm soát tỉ mỉ để tạo hiệu ứng tối giản nhưng sang trọng.
Lesage Intérieurs
Ra đời như một nhánh chuyên biệt của Maison Lesage vào năm 1993, Lesage Intérieurs là nơi Maison khai phá thế giới tweed, vải dệt và các chất liệu nội thất với sự tỉ mỉ của nghề thủ công truyền thống.
Dẫn dắt bởi Jean-François Lesage và hợp tác chặt chẽ với Vastrakala, atelier tại Chennai (Ấn Độ), Lesage Intérieurs vận dụng cả savoir-faire Pháp lẫn kỹ thuật thêu Ấn Độ để thử nghiệm cấu trúc vải, độ dày, cách ánh sáng tương tác với sợi, từ đó giúp tweed của CHANEL luôn được làm mới mỗi mùa.
Kỹ thuật của Lesage Intérieurs nổi bật ở khả năng kiểm soát tỉ mỉ từng sợi, tạo bề mặt sống động, độ sâu và độ phản quang tinh tế, đồng thời giữ vững tính modular – phù hợp cho cả ứng dụng couture và không gian kiến trúc.
Trong các show Métiers d’Art của CHANEL, Lesage Intérieurs thường đóng góp các panels tweed cấu trúc hoặc chi tiết trang trí vải cao cấp, điển hình như các tấm váy, áo khoác hoặc chi tiết layering mang họa tiết tweed mới mẻ.
Paloma
Được thành lập vào năm 1982, Paloma là xưởng chuyên về may, tạo phom và lắp ráp các mẫu trang phục với sự tinh tế hiếm thấy, nơi từng sợi vải, từng lớp ren đều được thao tác thủ công để tạo ra hiệu ứng độc đáo.
Kỹ thuật của Paloma bao gồm smocking, hand festoon, inlays, rain point, cũng như các phương pháp xử lý ren 3D, trompe-l’oeil và xử lý màu sắc, giúp mỗi tấm vải thành một tác phẩm nghệ thuật.
Các nhà thiết kế và thợ mẫu của Paloma làm việc trực tiếp với team phát triển của các nhà mốt, nghiên cứu khối dáng từ phác thảo hoặc tư liệu lưu trữ, dựng form trên mannequin và hoàn thiện các nguyên mẫu, từ sản phẩm cá nhân đến những series nhỏ, luôn duy trì chất lượng thủ công vượt trội.
Paloma thường xuất hiện qua các chi tiết ren 3D, phom váy layering phức tạp hay các panel xử lý chất liệu độc đáo, góp phần tạo chiều sâu, chuyển động mềm mại và hiệu ứng thị giác ấn tượng.
Studio MTX
Studio MTX, thành lập năm 2013 như một nhánh sáng tạo của xưởng Montex, mang tinh thần haute couture vào lĩnh vực thiết kế nội thất. Vừa là studio thiết kế, vừa là xưởng sản xuất, Studio MTX phát triển các vật liệu độc đáo bằng cách kết hợp kỹ thuật thêu, dệt, tapestry và thủ công đồ da, tạo ra những tấm vật liệu có thể ứng dụng vào nội thất hoặc kiến trúc.

Trong các show của CHANEL, Studio MTX đã góp phần qua các panels thêu lớn, chi tiết trang trí 3D và backdrop sân khấu, biến những bức tường, màn curtain và vật liệu nội thất thành phần mở rộng của bộ sưu tập, thể hiện sự hòa quyện giữa thủ công và kiến trúc đương đại, đồng thời tôn vinh tài năng của các artisans Montex.
Lemarié
Thành lập trong thời kỳ Belle Époque khi những chiếc nón gắn lông vũ đang thịnh hành, Lemarié trở thành tổ chức hiếm hoi tồn tại đến ngày nay giữa lòng Paris. Giữa những năm 1950, maison hợp tác với các nhà thiết kế couture để đưa lông công, thiên nga hay đà điểu vào sáng tạo của Balenciaga, Nina Ricci, Christian Dior và CHANEL.
Sau đó, Lemarié mở rộng sang chế tác hoa vải, biến organza, tulle, velvet và muslin thành những đóa hồng, phong lan hay mẫu đơn với độ mềm, độ rủ và chuyển sắc hoàn hảo.

Gabrielle Chanel từng yêu cầu nhà xưởng làm bông hoa trà bằng lụa cho bộ sưu tập kinh điển, tạo nên biểu tượng CHANEL bất tử với 16 cánh. Maison trở thành đối tác Métiers d’Art của CHANEL từ năm 1996, giữ trọn tinh thần thủ công tinh tế và sống động.
Goossens
Robert Goossens, được truyền cảm hứng từ Byzantine và Ai Cập, nổi danh tại Paris với các trang sức vàng, bạc đính đá quý, thạch anh và ngọc trai, là đối tác thân thiết của CHANEL từ thập niên 1950.
Dưới sự kế nghiệp của Patrick Goossens, Maison vẫn duy trì kỹ thuật rèn, mạ vàng thủ công, tạo nên các cấu trúc trang sức tinh xảo vừa cổ điển vừa hiện đại. Gia nhập Métiers d’Art năm 2005, Goossens tiếp tục định hình vẻ lấp lánh đặc trưng trên runway và lookbook của CHANEL.
Maison Michel
Thành lập bởi Auguste Michel năm 1936, Maison Michel đạt bước ngoặt vào những năm 1970 dưới quyền Pierre và Claudine Debard, hợp tác cùng Dior, Givenchy, Yves Saint Laurent và Karl Lagerfeld.

Từ năm 1997 trở thành thành viên Métiers d’Art của CHANEL, nhà xưởng chuyên chế tác mũ và phụ kiện tóc độc đáo, dưới sự dẫn dắt của Laetitia Crahay từ 2006.
Lognon
Lognon, nhà cung cấp chất liệu vải xếp li từ năm 1945, kết hợp thủ công và máy móc để tạo ra những nếp gấp hoàn hảo, mềm mại nhưng vẫn có cấu trúc sống động.

Dưới sự dẫn dắt của Gérard Lognon hơn sáu thập kỷ, maison gia nhập CHANEL Métiers d’Art năm 2013 và kỹ thuật plissé của họ vẫn hiện diện xuyên suốt các show haute couture, góp phần tạo nhịp điệu, chuyển động tự nhiên và chiều sâu cho từng bộ trang phục.