Di sản Coco Chanel giống như một lục địa đã quá nhiều dấu mốc, nơi mỗi tấc đất đều in hằn những truyền thuyết. Khi Matthieu Blazy rời Bottega Veneta để cập bến Chanel, liệu ông sẽ mang theo điều gì từ thế giới cũ của mình để khai phá “Tân Thế Giới” Chanel mà không đánh mất bản ngã sáng tạo?
Có những ngôi nhà thời trang được dựng nên từ xu hướng, còn CHANEL được đúc bằng biểu tượng. Từ chiếc váy jersey mềm giải phóng cơ thể, túi 2.55 giúp đôi tay phụ nữ rảnh rang, đến jacket tweed nhẹ như hơi thở – mỗi sáng tạo của Gabrielle Chanel đều là một tuyên ngôn hơn là thiết kế. Karl Lagerfeld sau này chỉ cần chạm vào những biểu tượng ấy, và di sản lập tức bừng dậy trong diện mạo mới, chứng minh CHANEL có thể tiến hóa không ngừng mà vẫn không đánh mất bản sắc.
Và giờ đây, khi những tin đồn về Matthieu Blazy vang lên như dự cảm của một chương mới, câu hỏi không còn là CHANEL sẽ thay đổi đến đâu, mà là di sản trăm năm ấy sẽ biến đổi chính Blazy như thế nào. Sau Bottega Veneta – nơi ông định hình nên một ngôn ngữ riêng về chất liệu, cảm giác và thủ công, Blazy sắp bước vào một thế giới nơi mọi biểu tượng đều đã được định danh, mọi ký hiệu đều chất chứa lịch sử. Sự mong đợi bủa vây không phải vì người ta muốn thấy CHANEL bị viết lại, mà vì ai cũng tò mò: Blazy sẽ viết tiếp như thế nào, trong cuốn sách vốn đã quá đầy.
Đọc thêm: CHANEL và Matthieu Blazy “yêu nhau” phải chăng chỉ là tình cờ?
Chất liệu có thể trở thành trải nghiệm chưa từng có?
Khác với nhiều đồng nghiệp thường lao vào cuộc đập phá triệt để, Blazy tận hưởng khoái cảm của việc đào sâu ADN thương hiệu và điều kỳ lạ là ông hiếm khi rời xa gốc rễ. Một chiếc quần jeans làm từ da thuộc mỏng tang, nhuộm và xử lý bề mặt đến mức mô phỏng hoàn hảo từng đường chỉ, từng nếp gấp. Một chiếc sơ mi flannel trông như mượn từ tủ đồ thập niên 90, nhưng kỳ thực được dệt và in trên chất liệu da. Trompe l’œil – kỹ thuật thị giác đánh lừa cảm nhận trở thành một trong những dấu ấn rõ nét nhất của Blazy, thể hiện sự ám ảnh của ông với thủ công, nhưng cũng cho thấy cách ông hô biến vật chất thành trò chơi cảm xúc nơi giới mộ điệu.
Khi Blazy bước sang CHANEL, ta có thể tưởng tượng tweed kinh điển sẽ không còn chỉ là mặt phẳng xốp mềm, mà có thể được xử lý theo nhịp dệt với những ô vuông xen cài, giữ cấu trúc đan xen để tweed giữ linh hồn Coco, nhưng cũng mang sức mạnh cơ học của Blazy.
Tương tự, đường chần bông – vốn là ký hiệu mềm mại của túi CHANEL hoàn toàn có thể trở thành nền tảng cho những bề mặt trompe l’œil, nơi lớp vải gợi cảm giác như khối kim loại hay gạch lát, mở ra cảm nhận mới về chất liệu cổ điển. Nói về Blazy là nói về sự ám ảnh chất liệu và fringe là một trong những minh chứng cuốn hút nhất. Mùa nối mùa, những dải tua rua ấy càng trở nên kỳ lạ, bùng nổ, khó cưỡng. Ai có thể quên chiếc đầm hải quỳ biển Fall 2024? Hay váy pom-pom Spring 2024? Hoặc chiếc áo khoác fringe Fall 2023 rậm rạp, vừa dở dang vừa quyến rũ?
Đọc thêm: Hành trình khai phá chất liệu của Matthieu Blazy tại Bottega Veneta S/S 2024
Intrecciato và những lớp mật mã bề mặt
Không thể bỏ qua kỹ nghệ Intrecciato – thứ từng được xem như chữ ký bất biến của Bottega Veneta, nhưng dưới tay Matthieu Blazy, nó đã được đẩy ra ngoài phạm vi của một “bề mặt đẹp”. Thay vì chỉ là lớp da đan vuông quen thuộc, Blazy phóng to từng ô đan thành những mảng kiến trúc đồ sộ, dựng nên áo khoác hay váy dài như thể được ghép từ những viên gạch da. Thoạt nhìn, chúng mang sức nặng vật chất rõ rệt, nhưng khi chuyển động trên cơ thể, lại mềm mại và linh hoạt đến bất ngờ – điều nghịch lý mà Blazy cố tình kiến tạo.
Trong tay Blazy, Intrecciato trở thành sân khấu để chất liệu trình diễn sức mạnh lẫn sự mong manh của nó. Ở địa hạt phụ kiện, các đường đan ấy tiếp tục bị kéo giãn, bóp méo, biến dạng, khiến chiếc túi không còn dừng lại ở chức năng mang vác mà mang dáng dấp của vật thể điêu khắc. Đây không phải là “làm mới” Intrecciato theo nghĩa đơn thuần, mà là đẩy nó sang trạng thái khác: nơi chất liệu vừa tôn vinh truyền thống thủ công, vừa được khai phóng để trở thành hình thái chưa từng có.
Không nơi nào thích hợp hơn đế chế tweed của CHANEL để một nhà thiết kế “có cảm giác về cảm giác” như Blazy vẫy vùng. Bouclé trong tay ông sẽ không bao giờ còn là cổ điển, mà thành nhịp điệu, ánh sáng và sự chuyển động.
Nếu CHANEL là kho lưu trữ khổng lồ, trải dài từ Paris thời Jazz Age đến những năm Lagerfeld rực rỡ, thì trong tay Blazy, còn biết bao mật mã chờ được đánh thức. Ngoài tweed suit hay da chần bông – những biểu tượng quá rõ ràng, vẫn còn đó váy hạ eo thập niên 1930, hay váy cưới haute couture CHANEL, những dấu vết tinh tế đủ sức trở lại như những chương mới mẻ.
Phép màu đến từ sự giản đơn
Blazy chưa bao giờ tin rằng sự cao quý chỉ nằm trong những thứ xa rời đời sống. Ông bắt đầu từ những vật bình dị nhất – chiếc áo ba lỗ, chiếc quần jeans, hay túi tote rồi lặng lẽ biến chúng thành tâm điểm sân khấu.
Trong show Bottega Venetta Xuân Hè 2023, chiếc tank top trắng tưởng như vô danh bỗng trở thành biểu tượng: được dệt từ cotton Ý mịn màng, ôm sát cơ thể với độ chính xác gần như tuyệt đối, nó toả sáng dưới ánh đèn mà không cần bất kỳ sự phô trương nào.
Không kim tuyến, không slogan, không trò ồn ào – chỉ là sự tinh khiết của đường cắt và bàn tay chế tác, đủ sức biến điều bình thường thành khoảnh khắc couture. Đây chính là “ma thuật Blazy” khi đưa những chi tiết đời thường vào vùng sáng cao cấp, khiến người mặc cảm thấy bản thân đặc biệt hơn ngay cả trong những ngày thường nhật.
Triết lý thiết kế này của Blazy có thể tìm thấy điểm chạm trong chính triết lý Coco. CHANEL, từ Coco đến Lagerfeld, cũng luôn xoay quanh tinh thần ấy – giải phóng phụ nữ khỏi ràng buộc, tạo ra thứ thanh lịch đi liền với đời sống hằng ngày. Blazy, bằng cách khác, cũng đưa sự giản dị lên bệ đỡ của thời trang cao cấp. Vì vậy, giữa hai “ngôn ngữ” tưởng xa lạ, có lẽ vẫn tồn tại nhịp cầu chung: làm thế nào để cái đẹp vẫn gắn liền với tính khả dụng, để sự sang trọng có thể hiện hữu và đồng hành thường xuyên hơn với mọi người phụ nữ.
Trước đó, Blazy khiến Bottega Veneta được nhớ đến không chỉ vì thẩm mỹ mà còn nhờ tinh thần dí dỏm. Những chiếc ghế lười sang trọng, chú sâu Richard Scarry thành biểu tượng sartorial, hay chiến dịch mùa thu hóa thân thành vụ bắt cóc ngoài hành tinh – tất cả đều là những cú chớp mắt siêu thực, vừa châm biếm vừa ngọt ngào. Ông chứng minh những ý tưởng tưởng như “không nghiêm túc” vẫn có thể trở thành thời trang cực kỳ nghiêm túc. Và biết đâu, CHANEL – vốn ladylike đến tận cùng sẽ thêm sức sống từ chút phép màu nghịch ngợm ấy.
Đọc thêm: Ba ông lớn đổi ngôi: Dior, Gucci, Chanel và cuộc chuyển giao quyền lực thời trang xa xỉ
IT Bags - Khi thương mại cũng có thể trở thành di sản
Ngay cả khi đặt tay vào “vũ khí thương mại” quan trọng nhất của mọi nhà mốt – IT Bag, Blazy cũng không chịu bước vào vòng xoáy ngắn hạn. Chiếc Bottega Sardine với tay cầm kim loại điêu khắc hình cá nhỏ, hay tote Andiamo với dây cầm xoắn mềm mại, đều cho thấy cách ông đặt thủ công và chất liệu lên trước trào lưu. Thay vì chiếc túi sinh ra để trở thành hashtag trên Instagram, Blazy tạo ra túi để bước vào kho tàng biểu tượng lâu dài của thương hiệu.
Năm 2025, chiếc 2.55 bước sang tuổi 70 – cột mốc lịch sử khiến mọi con mắt đổ dồn vào CHANEL. Liệu Blazy sẽ có công tác gì với biểu tượng này? Một khả thể không thể bỏ qua là ông sẽ “giải cấu trúc chất liệu” bằng cách tháo rời túi 2.55 về những đơn vị cơ bản: dây xích, nắp gập, chần bông để rồi tái ghép lại thành hình khối bất ngờ. Nếu Lagerfeld từng đưa Classic Flap đi khắp các dải màu pop và Boy Bag thành món đồ rock-chic, thì Blazy có thể thổi vào 2.55 sự giản lược đậm tính điêu khắc, như phiên bản mang hơi thở đương đại của tri kỷ tuổi 70.
Từ Bottega nhìn sang CHANEL, triển vọng là hiển nhiên: flap bag đã vượt thời gian, nhưng ngay cả những tín đồ trung thành nhất cũng sẽ mở lòng với một silhouette mới – miễn nó mang tinh thần đúng nghĩa CHANEL. Với quyền lực sáng tạo toàn diện từ ready-to-wear đến couture và phụ kiện, Blazy có thể thổi sinh khí mới vào 2.55 hay 11.12, không chỉ như di sản, mà như những huyền thoại tiếp diễn.
Hoạ đồ di sản còn đợi chờ lời giải đáp
Tất cả điều này phản ánh triết lý xuyên suốt: Blazy không tin vào “bảo tồn thuần túy”. Ông không đứng nhìn di sản như bảo vật bất khả xâm phạm. Thay vào đó, ông cầm lấy nó, xoay chuyển, tháo rời, tái cấu trúc và rồi trao lại cho người mặc trong hình hài mới.
Không ít lần, ông thử nghiệm với hình thức và tỷ lệ. Clutch ngoại cỡ như chiếc gối ôm trong bộ sưu tập Thu Đông 2022 gợi sự hài hước mà vẫn xa xỉ; váy tua rua từ hàng nghìn sợi vải cắt tay tạo hiệu ứng chuyển động như sóng; những chiếc áo khoác phom sculpture biến người mặc thành thực thể điêu khắc. Blazy không xem di sản là thứ để sao chép, mà là nguyên liệu để tái tổ hợp, mở ra những khả năng thẩm mỹ chưa từng tồn tại.
Song, thách thức cũng rõ ràng. Blazy vốn trung thành với kiểu thẩm mỹ “vật chất hóa” – nơi thủ công được đẩy đến mức cực đoan, nơi da thuộc, vải dệt, kim loại đều phô diễn sức nặng. CHANEL lại mang trong mình sự nữ tính lãng đãng, từ sợi ngọc trai buông hờ đến cánh hoa trà nở trên nền tweed. Vậy khi hai thế giới này gặp nhau, sẽ là sự xung khắc, nơi thô ráp lấn át mảnh mai hay là sự bổ sung cho phép độ bền của vật chất làm nền cho thanh lịch thêm vững vàng?
Paris đang bước vào mùa Xuân Hè 2026 với kỳ vọng lơ lửng: Liệu Blazy sẽ khắc nên thứ ngôn ngữ CHANEL mới, bứt khỏi khuôn thước cũ, hay chỉ dừng lại ở việc ký sinh vào di sản vốn đã trọn vẹn? Mọi câu trả lời, rồi sẽ hiện ra dưới ánh đèn runway trong ngày ra mắt sắp tới.
