Bàn cân “khập khiễng” về giá trị thực sự của thời trang thủ công Việt qua lăng kính của người mua và người bán.
Là câu chuyện muôn thuở, song, “local brand ngáo giá” vẫn luôn là một trong những chủ đề trở thành tâm điểm bàn tán trên mạng xã hội. Tuy nhiên, mọi tảng băng đều cần có phía dưới cần được nhìn nhận và đào sâu, và câu chuyện này không ngoại lệ. Đằng sau những con số khiến người tiêu dùng giật mình ấy lại là một thực tế phức tạp hơn nhiều: không phải sản phẩm nào đắt cũng là “vượt mức cần thiết”, cũng không phải trải nghiệm chưa trọn vẹn là lỗi của thương hiệu. Khi khoảng cách giữa giá trị nghề thủ công, chất liệu tinh xảo và sự thấu hiểu của người mặc còn rộng, ranh giới giữa việc “đắt giá vì sáng tạo” và “ngáo giá” trở nên mong manh, dễ bị biến tướng thành những phán xét vội vàng, thậm chí là hiểu lầm trong giao dịch thương mại.
6 triệu đồng cho tà áo dài thủ công Việt - Đáng hay không?
Mới đây, câu chuyện về mẫu áo dài “Duật Vân” thuộc BST Ngao Vân của DINGDANG và trải nghiệm bộ áo dài trị giá hơn 6 triệu đồng, nhưng chỉ đi thuê từ bên thứ ba của khách hàng đã nhanh chóng trở thành tâm điểm bàn luận của giới mộ điệu. Video review và những ý kiến trái chiều trên mạng xã hội tập trung vào giá cả, chất liệu và form dáng, tạo nên một cuộc tranh luận sôi nổi: liệu một sản phẩm thời trang thủ công trong nước có thực sự “đáng đồng tiền bát gạo”?
Ngay sau làn sóng tranh cãi, DINGDANG đã lên tiếng giải thích rằng sản phẩm thuộc dòng cao cấp, thủ công từ tơ mỏng tinh xảo, và người mặc chọn size không phù hợp, dẫn đến trải nghiệm chưa đúng chuẩn. Thương hiệu nhấn mạnh rằng trong ngôn ngữ nghề thủ công, độ mỏng manh và “dễ xước” của tơ không phải là lỗi kỹ thuật mà là đặc tính tự nhiên của chất liệu quý, được xử lý bằng tay nghề và kỹ thuật tỉ mỉ, phản ánh sự kiên nhẫn và tâm huyết của người thợ.
Tuy nhiên, đứng từ góc nhìn của người tiêu dùng lại hoàn toàn khác. Khi bỏ ra 6 triệu đồng, họ không chỉ mua một bộ áo dài, mà còn kỳ vọng trải nghiệm trọn vẹn: cảm giác chắc tay, bền bỉ và an toàn khi mặc. Khi lớp tơ mỏng bị sờn chỉ sau vài giờ sử dụng, sự thất vọng là điều dễ hiểu, mặc dù về mặt nghề, sản phẩm vẫn giữ nguyên giá trị tinh xảo vốn có. Ở phía dưới phần bình luận, nhiều người cũng bày tỏ ý kiến, cho rằng thương hiệu Việt “ngáo giá”. Song, nhận định này có thật sự hoàn toàn đúng?
Định giá chất liệu tơ
Điều khiến cho thiết kế áo dài của DINGDANG trở nên đắt giá, không chỉ dừng lại ở tên tuổi của thương hiệu, của thiết kế, mà còn là kết quả của quy trình chế tác thủ công tỉ mỉ với chất liệu tơ cao cấp. Tơ, vốn là sợi mảnh và nhẹ, đòi hỏi kỹ thuật dệt và nhuộm cực kỳ khắt khe, mỗi sợi đều phải trải qua nhiều công đoạn để đảm bảo màu sắc hài hòa, độ rủ mềm tự nhiên và bề mặt mượt mà. Trong quá trình may, người thợ phải xử lý từng lớp vải một cách cẩn trọng, cân nhắc độ rủ, độ mỏng và cách ánh sáng phản chiếu trên từng nếp gấp.
Chính vì vậy, độ mỏng manh và dễ xước của tơ không phải là nhược điểm mà là dấu ấn của chất liệu quý hiếm, thể hiện sự tinh xảo và công sức của người thợ. Khi mặc, áo dài tơ tạo cảm giác bay bổng, nhẹ nhàng và trong trẻo, khác hẳn so với những sản phẩm may công nghiệp dày dặn, cứng nhắc. Đây cũng là lý do khiến giá trị chiếc áo dài này, vượt lên trên mức giá vật chất, trở thành biểu tượng của tay nghề, nghệ thuật và văn hóa thủ công Việt.
Khoảng cách giữa ngôn ngữ nghề thủ công và cảm nhận người mặc
Trong câu chuyện trên, rõ ràng có thể thấy được một khoảng trống lớn giữa 2 góc nhìn của người mua và người bán. Người làm nghề nói bằng tinh thần sáng tạo, tay nghề và văn hóa chế tác, trong khi người mặc nói bằng trải nghiệm thực tế và cảm xúc. Khi thiếu đi sự đối thoại, hướng dẫn hay thông tin minh bạch về sản phẩm, những giá trị thủ công đáng được trân trọng lại dễ bị hiểu nhầm là “khuyết điểm”. Chiếc áo tơ, thay vì được xem là biểu tượng của cái đẹp mong manh, trở thành tâm điểm tranh cãi và nghi ngờ.
Trong thời đại mà người tiêu dùng dễ dàng so sánh giá cả và trải nghiệm, câu hỏi “Đáng hay không đáng?” đã trở thành phép thử với tất cả giá trị sáng tạo nội địa. Một bộ áo dài thủ công 6 triệu đồng thường được đặt lên bàn cân với sản phẩm may công nghiệp nhập khẩu chỉ 3, 4 triệu. Nhưng nếu nhìn sâu hơn, câu trả lời không nằm ở con số, mà ở bản chất của điều ta đang định giá: đó là một sản phẩm mặc hằng ngày, hay là biểu đạt văn hóa kết tinh tay nghề, tâm huyết và giá trị tinh thần của người thợ?
Trong thời đại mà người tiêu dùng có thể dễ dàng so sánh, câu hỏi “Đáng hay không đáng?” dần trở thành phép thử cho mọi giá trị sáng tạo nội địa. Nhìn sâu hơn, giá trị thật không nằm ở con số, mà ở bản chất của điều ta đang định giá: một sản phẩm để mặc hằng ngày, hay một biểu đạt văn hoá kết tinh giá trị và tinh thần lao động. Câu chuyện của DINGDANG là lời nhắc về khoảng cách hiểu biết giữa sáng tạo và tiêu dùng, giữa di sản và thị trường. Thời trang thủ công Việt không chỉ cần đổi mới, mà còn cần “dịch nghĩa” cái đẹp, để người mặc hiểu vì sao một chất liệu mỏng manh lại có thể mang trong mình giá trị lớn lao đến thế.
Đọc thêm: Hàng hiệu rớt nút: chuyện gì đang xảy ra với Miu Miu?
