Với thuế quan 50% từ Mỹ, Ấn Độ đang nỗ lực trở thành trung tâm sản xuất thời trang toàn cầu. Khám phá tiềm năng, thách thức và chiến lược của quốc gia Nam Á trong cuộc đua với Trung Quốc và Việt Nam.
Tổng thống Donald Trump áp đặt mức thuế quan "trừng phạt" 50% lên hàng xuất khẩu từ Ấn Độ - cao nhất trong số các quốc gia xuất khẩu dệt may và giày dép châu Á. "Mức phạt" này có khiến giấc mơ trở thành "công xưởng thời trang thế giới" của Ấn Độ có tan thành mây khói? Hay đây chính là cơ hội để quốc gia tỷ dân tìm kiếm những thị trường mới, thúc đẩy ngành công nghiệp dệt may trị giá 45 tỷ USD hướng tới mục tiêu 100 tỷ USD vào năm 2030?
Cú sốc thuế quan và làn sóng chuyển dịch
Ngày 31/7, sau khi hoàn tất đàm phán thương mại với Ấn Độ, Mỹ áp mức thuế quan 25% đối với hàng may mặc từ quốc gia này. Chỉ một tuần sau, Tổng thống Donald Trump tăng thêm 25%, nâng tổng mức thuế lên 50% - cao nhất trong nhóm các đối thủ châu Á. Để so sánh: Trung Quốc đang chịu 30% (mức “thuế đình chiến” tạm thời này dự kiến hết hạn trong tháng 8), Việt Nam và Bangladesh cùng ở mức 20%, còn Campuchia là 19%. Bhargava Huchurao - Giám đốc điều hành Gokaldas Exports (đối tác của Walmart, Gap, Adidas, Zara và H&M) nhận xét:
Mọi thứ rất khó đoán hiện tại khi mức thuế quan thay đổi liên tục. Mức 25% vẫn có thể ‘chịu đựng’ được nếu có sự hỗ trợ từ chính phủ, nhưng vượt quá con số đó thì vô cùng khó khăn.
Ông cho biết thêm, lượng đơn hàng từ Mỹ đã giảm kể từ khi các mức thuế mới được công bố.
Tuy nhiên, trong khi các cuộc đàm phán giữa hai quốc gia vẫn tiếp diễn. Giữa những phản ứng dữ dội từ các nhà lãnh đạo ngành sản xuất Ấn Độ, vẫn có sự lạc quan rằng việc gián đoạn thương mại toàn cầu có thể mở ra cơ hội để Ấn Độ thu hút đơn hàng từ các nước láng giềng châu Á.
Pankaj Agrawal - Trưởng phòng marketing tại NoName Company (doanh nghiệp gia công quần áo theo thiết kế thương hiệu cho các nhà bán lẻ như Target và Marks & Spencer) cho biết: “Các nhà sản xuất Ấn Độ cũng đang tìm cách tạo sự hiện diện tại các thị trường khác ngoài Mỹ, như Anh, sau hiệp định thương mại tự do ký kết vào tháng 5”. Hiện, thị trường Mỹ chỉ chiếm khoảng 30% hoạt động kinh doanh của NoName Company.
Mỹ - quốc gia nhập khẩu hàng may mặc lớn nhất thế giới chủ yếu tìm nguồn cung từ châu Á nhờ chuỗi cung ứng ổn định, chi phí sản xuất thấp và lực lượng lao động lành nghề dồi dào. Năm ngoái, Trung Quốc chiếm 20,8% tổng kim ngạch nhập khẩu của Mỹ ở hạng mục này; Việt Nam 18,9%; Bangladesh 9,3%; Ấn Độ 5,9%; và Indonesia 5,4% theo số liệu từ Văn phòng Dệt may và May mặc, Bộ Thương mại Mỹ.
Trong vài năm qua, Ấn Độ đã nỗ lực gia tăng thị phần với tham vọng trở thành điểm đến sản xuất thời trang hàng đầu thế giới, đặc biệt là cạnh tranh trực tiếp trong lĩnh vực gia công với Trung Quốc. Nhưng liệu quốc gia này có đủ điều kiện để trở thành cường quốc toàn cầu về sản xuất hàng may mặc và giày dép? Câu trả lời của các chuyên gia là: vừa có, vừa không.
Đọc thêm: Việt Nam trước làn sóng thuế mới từ Mỹ: Cơ hội và rủi ro cho thời trang nội địa
Những thế mạnh của Ấn Độ
Dù mức thuế hiện tại khiến Ấn Độ kém hấp dẫn hơn tại thị trường Mỹ so với các đối thủ châu Á, song ở các thị trường khác, Ấn Độ vẫn sở hữu nhiều lợi thế cạnh tranh.
Chi phí lao động cạnh tranh nhất khu vực
Chi phí lao động ở Ấn Độ thấp: trung bình 1,30-1,70 USD/giờ (so với 3,85-4,60 USD/giờ ở Trung Quốc và 2,10-3,50 USD ở Việt Nam). Bangladesh có mức thấp nhất (0,80-1,40 USD/giờ) bởi khu vực này có nhiều bất ổn chính trị. Thêm vào đó, các thương hiệu quốc tế đang đa dạng hóa chuỗi cung ứng để giảm phụ thuộc vào Trung Quốc đang tạo cơ hội cho Ấn Độ.
Ngành dệt may và may mặc Ấn Độ với hơn 45 triệu lao động và đóng góp hơn 2% GDP, ít bị tổn thương trước các cú sốc bên ngoài hơn nhiều nền kinh tế châu Á khác.
Ổn định chính trị trong khu vực đầy biến động
Sự quan tâm ngày càng tăng với sản phẩm “Made in India” diễn ra trong bối cảnh các thương hiệu quốc tế muốn phân tán nguồn cung để tránh phụ thuộc vào một quốc gia duy nhất, khi bất ổn địa chính trị và biến động kinh tế ngày càng trở thành chuẩn mực mới. Trên Chỉ số Các quốc gia dễ tổn thương 2024, Ấn Độ đứng thứ 75 – vị trí càng cao cho thấy quốc gia càng ổn định. Bangladesh xếp thứ 37, Sri Lanka 33, Pakistan 27 và Thổ Nhĩ Kỳ 41. Năm ngoái, Trung Quốc và Việt Nam xếp trên Ấn Độ, lần lượt ở vị trí 99 và 119.
Thế mạnh vượt trội trong ngành da thuộc
Số liệu của Hội đồng Xuất khẩu Da cho thấy, năm 2024-2025 kim ngạch xuất khẩu sản phẩm da của Ấn Độ tăng 25% so với năm trước, đạt 5,7 tỷ USD. Ấn Độ là nhà xuất khẩu áo da lớn thứ hai và sản phẩm da lớn thứ tư thế giới. Đó là lý do nhiều thương hiệu xa xỉ hàng đầu tìm đến Ấn Độ.
Tuy nhiên, chất lượng nguyên liệu là chưa đủ. Để trở thành cường quốc sản xuất, một quốc gia phải cung cấp hàng nhanh, chi phí thấp và đa dạng mẫu mã.
Bà Lavinia Muth - chuyên gia bền vững tại Đức nhận định: “Ai cung cấp nhanh nhất và rẻ nhất sẽ chiến thắng, và hiện tại Trung Quốc vẫn bỏ xa Ấn Độ”.
Ngoài ra, trình độ tay nghề vẫn là thách thức. Một công nhân may Trung Quốc chỉ cần khoảng 10 lần thử để đạt chuẩn một mẫu áo sơ mi mới, trong khi ở Ấn Độ con số này là 100, gây lãng phí thời gian và nguyên liệu.
Đọc thêm: Sánh vai UAE và Ấn Độ, Việt Nam có trở thành trung tâm xa xỉ mới?
Sự thúc đẩy từ Chính phủ
Các chính sách mới đang hỗ trợ ngành dệt may Ấn Độ tăng sức cạnh tranh. Tháng 5 vừa qua, Ấn Độ và Anh ký Hiệp định Thương mại Tự do, xóa bỏ thuế với 99% hàng xuất khẩu Ấn Độ, mang lại lợi thế cho ngành dệt may và da. Hiện Ấn Độ cũng đang đàm phán hiệp định thương mại với bảy quốc gia khác, bao gồm Australia, Sri Lanka và Canada.
Các chương trình như Sáng kiến Liên kết Sản xuất (PLI) hỗ trợ tài chính cho nhà sản xuất vải nhân tạo, các khoản tín dụng ngân hàng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ và Chiến lược xúc tiến Dệt kỹ thuật quốc gia… đều nhằm giúp Ấn Độ bắt kịp xu hướng toàn cầu.
Sự kiện Bharat Tex được Thủ tướng Modi khai mạc tháng 2/2024 là một trong những hội chợ dệt may toàn cầu lớn nhất, thể hiện tham vọng đưa Ấn Độ thành “điểm đến hàng đầu” trong ngành này.
Đọc thêm: Bạn đã hiểu hết về thuế quan Mỹ - Việt và tương lai thời trang nội địa?
Dẫu vậy, theo bà Chatterjee, để vượt Trung Quốc sẽ cần nhiều năm với chiến lược từng bước. Năm 2023, Trung Quốc chiếm 29,64% thị phần xuất khẩu may mặc toàn cầu; tiếp theo là Bangladesh (6,90%), Việt Nam (6,09%), Thổ Nhĩ Kỳ (3,21%) và Ấn Độ (2,94%).
Câu hỏi thực tế hơn là liệu Ấn Độ có thể nhanh chóng giành thêm thị phần từ các quốc gia khác hay không. “Hiện tại, ngành dệt may và may mặc của chúng tôi đặt mục tiêu đạt 100 tỷ USD xuất khẩu vào năm 2030 từ mức 45 tỷ USD hiện nay bằng cách cải thiện hạ tầng, hỗ trợ nhiều doanh nghiệp nhỏ và ký thêm các hiệp định thương mại. Điều này cho phép chúng tôi mở rộng thị trường vượt ra ngoài Mỹ”, bà Chatterjee cho biết. “Ít nhất trong 5 năm tới, câu chuyện cạnh tranh sẽ không phải với Trung Quốc, mà là với Việt Nam”.
Theo BoF
