Từng là “gà đẻ trứng vàng” của Kering, Gucci nay khiến tập đoàn lao đao vì nợ nần và thị trường thay đổi. Chuyện gì đang xảy ra với đế chế thời trang lừng danh này?
Trong nỗ lực giảm sự phụ thuộc quá mức vào Gucci - thương hiệu chủ lực đang gặp khó khăn, tỷ phú Pháp François-Henri Pinault dường như đã vô tình đẩy đế chế Kering vào một cuộc khủng hoảng mới. Hàng loạt thương vụ mua lại với tham vọng đa dạng hóa danh mục đang khiến gánh nặng nợ nần phình to, đúng vào lúc ngành hàng xa xỉ toàn cầu bước vào thời kỳ suy thoái kéo dài.
Từ tăng trưởng bùng nổ đến khủng hoảng tài chính
Vào năm 2005, kế nhiệm cha là ông François Pinault, François-Henri Pinault lên nắm quyền điều hành Kering. Dưới thời của ông, Gucci từng là “con gà đẻ trứng vàng”, đưa Kering vào giai đoạn tăng trưởng bùng nổ, đặc biệt trong thời kỳ Alessandro Michele còn là giám đốc sáng tạo với phong cách “ugly-chic” (xấu lạ). Thế nhưng, hậu đại dịch, thị hiếu người tiêu dùng đổi chiều và Gucci dần được nhắc lại như một ánh hào quang đã qua.
Để tránh đặt tất cả trứng vào một giỏ, Pinault chọn một chiến lược quyết liệt nhưng đầy rủi ro: mở rộng danh mục. Kering lần lượt chi 3,5 tỷ euro thâu tóm thương hiệu nước hoa cao cấp Creed, rót 1,9 tỷ USD tiền mặt để mua 30% Valentino, đầu tư khoảng 4 tỷ euro vào bất động sản bán lẻ đắc địa tại New York, Milan và Paris. Ngoài ra, thông qua công ty mẹ Artemis, gia đình Pinault cũng chi 3,5 tỷ euro để sở hữu 53% cổ phần một công ty tài năng Hollywood.
Đổi lại cho những thương vụ này là một con số gây lo ngại: đến cuối năm 2024, nợ ròng của Kering đã tăng vọt lên 10,5 tỷ euro - từ gần như bằng 0 vào năm 2021, chiếm một nửa giá trị thị trường của tập đoàn. Trong khi đó, theo hồ sơ gần nhất, nợ của Artemis, công ty mẹ sở hữu Kering và cổ phần trong Puma đã gấp đôi năm trước, vượt ngưỡng 20 tỷ euro.
Gucci xuống dốc, áp lực chồng chất
Cổ phiếu Kering đã lao dốc tới 60% chỉ trong hai năm. Áp lực từ nội tại ngày càng nặng nề khi doanh thu của Gucci tiếp tục suy giảm, khiến ban lãnh đạo tập đoàn lâm vào thế giằng co: nên tiếp tục theo đuổi sự táo bạo trong thiết kế, hay quay trở lại với phong cách cổ điển an toàn hơn? Trong lúc còn loay hoay với định hướng tương lai cho Gucci, Kering lại phải đối mặt với hàng loạt sức ép tài chính chồng chất.
Gia đình Pinault hiện có thể phải chi trả 500 triệu euro tiền mặt cho các nhà đầu tư, do trái phiếu chuyển đổi đến hạn. Lẽ ra các nhà đầu tư có thể nhận cổ phiếu Puma thay vì tiền mặt, nhưng do giá cổ phiếu sụt giảm mạnh, họ từ chối chuyển đổi và yêu cầu được thanh toán bằng tiền. Đây là hệ quả trực tiếp từ hiệu suất kém (underperformance) của thương hiệu thể thao này vốn được gia đình Pinault nắm giữ thông qua tập đoàn Artemis.
Dù đã bắt đầu bán tài sản để thu hồi vốn, bao gồm cả việc chuyển nhượng 60% cổ phần trong ba bất động sản tại Paris với khoản lỗ ghi nhận 100 triệu euro, tình hình vẫn chưa khởi sắc. Dòng tiền tự do của Kering trong năm 2024 đã giảm gần 30%, chỉ còn 1,4 tỷ euro. Công ty kỳ vọng sẽ thu về 2 tỷ euro tiền mặt trước năm 2026 nhưng nhiều thương vụ thoái vốn có nguy cơ không đạt được giá trị sổ sách.
Nguy cơ bị hạ bậc tín dụng lần ba
Theo hãng xếp hạng S&P, tỷ lệ nợ ròng điều chỉnh của Kering (bao gồm cả nghĩa vụ thuê mặt bằng) đã chạm ngưỡng 3,8 lần EBITDA vào cuối năm 2024. Các nhà phân tích tại UBS dự báo con số này có thể vượt 4,1 vào cuối năm 2025 - mức được xem là “điểm báo động” trong giới tài chính, vì thường đi kèm nguy cơ bị hạ bậc tín dụng. Nếu điều này xảy ra, đây sẽ là lần thứ ba Kering bị đánh giá lại chỉ trong vòng ba năm.
Một đợt hạ bậc nữa sẽ khiến Kering càng khó khăn hơn trong việc tái cấu trúc Gucci và cạnh tranh với những "ông lớn" không gánh nợ như Hermès, Chanel hay LVMH – những tập đoàn đang đầu tư mạnh mẽ vào thương hiệu và chuỗi cung ứng.
“Đây là thời điểm tồi tệ nhất: doanh thu giảm, lợi nhuận sụt, lãi suất tăng, và họ thậm chí không thể tái đàm phán khoản nợ của mình” giáo sư Eric Pichet từ Trường Kinh doanh Kedge (Pháp) nhận định.
Dù từng là biểu tượng cho một cuộc phục hưng ngoạn mục trong làng thời trang nhờ vào thành công vang dội của Gucci, Kering nay lại đứng trước ngã rẽ sinh tử: chật vật trong vòng xoáy nợ nần, lãi suất leo thang và thị hiếu tiêu dùng thay đổi nhanh chóng. Từ một “ngọn triều” nâng tầm đế chế, Gucci giờ lại trở thành phép thử khắc nghiệt nhất của Kering.
Theo: FashionNetwork
