Gợi cảm, hoang dại và đầy xung năng, Alexander McQueen SS26 mở ra như nghi lễ giữa xác thịt và bản năng. Sau những mùa dò dẫm, Seán McGirr chính thức định hình giọng nói riêng: một McQueen mới phóng đại cái bản năng cháy bỏng trong nó.
Trong ánh sáng đỏ rực, tiếng chim hót, mưa rơi và không khí oi ả của đỉnh hè Paris, show diễn như nghi lễ ngoại giáo của thời hiện đại.
"Chúng ta chống lại tự nhiên, kiềm chế bản năng nhân danh trật tự. Điều gì xảy ra khi ta buông tay, thoả mãn những khát khao sâu thẳm và bản năng nguyên thuỷ? Cần điều gì để đánh thức và đầu hàng - thứ thôi thúc nguyên sơ ấy?" - Seán McGirr
Giữa trật tự và bản năng – McQueen trong tay McGirr
“Uniform unravelled” – McGirr dùng chính biểu tượng của trật tự để thách thức nó.
Những bộ đồng phục sĩ quan vốn là biểu tượng tối cao của kỷ luật và quyền lực bị tháo tung thành các mảnh vụn. Jacket bị cắt xẻ, ve áo bị xóa bỏ hoàn toàn, túi hộp bị dời khỏi vị trí chuẩn mực, trượt xuống hông, lệch khỏi logic quân sự. Chất liệu wool truyền thống của quân đội Anh được đưa vào… đầm bustier xẻ sâu – sự hoán vị khái niệm vừa thách thức vừa thi vị.
McGirr bẻ cong kỹ thuật tailoring đặc trưng của McQueen bằng góc nhìn đường phố: thay ve áo bằng dây buộc ngực, ghép military pocket vào đầm lưới xuyên thấu, cắt suit không cần đường gấp mà thay bằng vết rạch. Chính điều này khiến McQueen dưới tay McGirr là chiếc mặt nạ đã bị xé bỏ, để bản năng tuôn trào ra bên trong.
Có thể thấy nếu Sarah Burton từng đẩy McQueen vào lãnh địa của “romantic discipline” – nơi nỗi đau và vẻ đẹp được cân bằng bằng sự duyên dáng thì McGirr đã chặt đôi vòng cung đó, để hướng tới “raw anatomy” – nơi cơ thể không cần trang trí, chỉ cần bộc phát.
Một số biểu tượng thiết kế kinh điển cũng được McGirr “giải mã” theo cách riêng: chiếc bumster từng là tuyên ngôn thị giác táo bạo nhất của Lee McQueen trong thập niên 1990 được tái sinh như một cơ chế sống: phần cạp trễ đi kèm chi tiết khóa kim loại có thể điều chỉnh, để người mặc chủ động xác định mức độ “phơi bày” của mình.
Corset, thay vì đóng vai trò là khung định hình vóc dáng, giờ trở thành một điểm nhìn thị giác gai góc – McGirr cắt nó thành từng mảng, làm ngắn lại, đẩy cao lên boots hoặc lan ra phần ngực của váy jacquard như những vết chém có chủ đích.
Khi thiên nhiên còn chưa bốc cháy
Trước khi những thiết kế rực lửa xuất hiện, bộ sưu tập bắt đầu bằng loạt hình ảnh dịu nhẹ, sống động và thấm đẫm hơi thở thiên nhiên như thể McGirr đang để người xem lạc vào một khu rừng đang độ chớm nở. Nhưng ngay từ những bông hoa đầu tiên, người ta đã cảm thấy có gì đó bất an đang chờ sẵn phía sau.
Ngày từ những bông hoa đầu tiên đã dấy lên nỗi bất an.
Trên nền vải poplin, các mảng họa tiết lá, côn trùng, hoa lạ bung nở theo những hướng không cân xứng. Hoa không nằm gọn trong khung viền; chúng trườn ra, mò vào, bò lên, như thể đang chiếm lấy cơ thể người mặc thay vì chỉ tô điểm. Những bộ váy phủ lớp voan in họa tiết hoa bị cắt xẻ ngẫu nhiên, làm lộ vai, lưng, hông.
Ở vài thiết kế, McGirr cho dựng hẳn những khối 3D mô phỏng một vườn hoa bằng len, hay cụm tua rua như nhụy nở như thể cơ thể người đang được bao phủ bởi lớp vỏ thực vật sống. Mọi thứ đều sinh sôi, tràn lan, thiếu kiểm soát như khu rừng vừa vượt qua mùa mưa.
Đây không phải thiên nhiên thuần khiết, cũng không phải thiên nhiên được con người lý tưởng hóa. Đây là một thiên nhiên tự sinh – tự diệt – tự chiếm lĩnh. Và khi những cánh hoa bắt đầu dày hơn, tối màu hơn, chuyển dần sang ánh kim và khói… người ta bắt đầu hiểu rằng khu rừng này sẽ không nở mãi. Nó đang chuẩn bị cháy.
Nghi lễ của lửa và tự nhiên
Giữa không khí nén chặt, McGirr đưa show tới cao trào bằng loạt thiết kế như bốc cháy từ bên trong.
Những chiếc váy bằng lụa dù khổng lồ được phủ lên bằng các mảng màu loang như vết cháy khét, lan từ thân áo xuống gấu váy theo hình tròn – gợi cảm giác như vừa thoát ra từ một nghi thức tế lửa. Những lớp voan mỏng như tro tàn phủ chồng lên nhau, chuyển động theo gió như hơi thở cuối cùng. Vải organza ánh kim chuyển màu từ vàng sang đỏ thẫm như đang mô phỏng quá trình vật chất bị thiêu rụi dưới sức nóng của bản năng.
Cảm hứng điện ảnh từ The Wicker Man (1973) - tác phẩm nổi tiếng về nghi thức ngoại giáo là trung tâm triết lý của cả bộ sưu tập: thời trang như một hình thức đầu hàng trước tự nhiên, khi con người ngừng chống cự và bắt đầu tan hòa.
Và rồi, chiếc váy trắng khổng lồ xuất hiện. Phồng lên như khói, nhẹ như làn hơi, im lặng như tàn tro. Một nghi thức đã hoàn tất. Một giải thoát không cần lời.
Di sản được tái sinh: McGirr và những hồi chuông archive
Seán McGirr không “remake” McQueen mà mở di sản ra như cuốn sách cổ, rút từng lớp vải, từng cấu trúc, từng silhouette và thổi vào nó khí hậu của bản năng.
Điển hình nhất là hai chiếc đầm lông vũ xuất hiện gần cuối show: một đen - đỏ - vàng như đang bốc cháy, một trắng - vàng như tro bụi lấp lánh. Cả hai như vang vọng tinh thần của một trong những bộ sưu tập huyền thoại nhất của McQueen Voss (Xuân Hè 2001) - nơi cơ thể phụ nữ được bao bọc bởi sinh vật lai giữa chim, bướm và giáp trụ. Nhưng McGirr không giam người phụ nữ vào hộp kính như McQueen từng làm.
Kết màn, chiếc váy phồng trắng khổng lồ xuất hiện. Nó gợi nhớ đến nhiều bộ sưu tập kinh điển của nhà mốt. Kate Moss lơ lửng trong làn khói ở The Widows of Culloden (Thu Đông 2006), những chiếc áo khoác phồng trong Supercalifragilisticexpialidocious (Thu Đông 2002), hay vẻ mộng tưởng hoàng gia ở The Girl Who Lived in the Tree (Thu Đông 2008).
Nhưng McGirr không đi tìm siêu hình, cũng chẳng chạm đến mộng tưởng. Anh bỏ lại toàn bộ sự thơ mộng ấy, chỉ giữ lại phần thân xác: nhịp tim, hơi thở và sức nặng vật lý của lớp lụa dù.
